Artificiële Intelligentie (AI).
Er zijn vandaag de dag weinig woorden die zo'n complexe cocktail van opwinding, achterdocht, verwondering en angst met zich meebrengen
Als iemand die al bijna twintig jaar met ALS leeft, vertrouw ik al lang op technologie, niet alleen om te communiceren, maar ook om te creëren, verbinding te maken en een positieve bijdrage te blijven leveren aan de wereld om me heen. En sinds de opkomst van toegankelijke AI-tools ben ik niet alleen een gebruiker, maar ook een dagelijkse mede-werker voor AI geworden – of het nu gaat om het vergroten van mijn kennis, het vormgeven van teksten met helderheid en nuance, of het creëren van visuele kunst waarmee ALS-onderzoek wordt mede-gefinancierd.
Sta mij toe om als getuige en praktiserende een betoog te houden, niet alleen over het nut van AI, maar ook over het potentieel ervan voor de mens.
AI als verlengstuk van de menselijke capaciteit
Wanneer ik AI gebruik, heb ik niet het gevoel dat ik mijn gedachten uitbesteed. Ik heb juist het gevoel dat ik ze verbeter.
AI helpt me om ideeën preciezer te verwoorden, breder te denken en dingen uit te drukken die anders misschien in stilte of ambiguïteit zouden blijven hangen. Het vervangt creativiteit niet; het bevrijdt ze. Het geeft vorm aan wat anders abstract zou blijven. En dat geldt in meerdere scenario's: of ik nu een blogpost zoals deze schrijf, meditatieve of filosofische teksten formuleer, of door AI gegenereerde kunstwerken ontwerp die mensen emotioneel en visueel raken.
Voor mij is AI niet kunstmatig in de koude of afstandelijke zin. Het is een instrument van nabijheid. Van verbinding.
De beste manier om de toekomst te voorspellen is door hem uit te vinden. — Alan Kay
Wanneer Schoonheid, Doel en Betekenis samen ontstaan
Een van de krachtigste toepassingen van AI in mijn leven is het creëren van kunst. Met behulp van generatieve modellen maak ik beelden die stilte, schoonheid, herinnering of protest uitstralen – vaak gekoppeld aan mijn ervaring met ALS of de diepere menselijke conditie. Deze kunstwerken ontstaan niet uit willekeurige klikken. Ze zijn het resultaat van gedachten, herhaling, intuïtie en verfijning – net als elke andere vorm van creatieve expressie.
En ze dienen een doel. Via het ALS Art Initiative genereren deze door AI gegenereerde werken bewustzijn en geld voor ALS-onderzoek. Zo vormt AI een brug tussen innerlijke visie en uiterlijke impact.
Angsten onder ogen zien: Scepticisme, Vooroordelen, en het Onbekende
Ik begrijp het onbehagen dat sommige mensen voelen. De angst dat AI banen zal vervangen, ons realiteitsbesef zal aantasten of onze handelingsvrijheid zal ondermijnen, is reëel. En op sommige gebieden – deepfakes, surveillance, bevooroordeelde modellen – zijn die zorgen terecht.
Maar bang zijn voor AI omdat er misbruik van gemaakt zou kunnen worden, is als bang zijn voor gesproken taal omdat die kan liegen. Waar het om gaat, is hoe we AI gebruiken, wie er controle over heeft en welke waarden de ontwikkeling ervan sturen.
Het is ook belangrijk om feiten van fictie te onderscheiden. AI heeft geen bewustzijn, geen ziel. Als dat ooit verandert, zal het geen technologische kwestie zijn, maar een morele. AI denkt of voelt niet. Het weerspiegelt in veel opzichten wat we het voeden. Het weerspiegelt het beste en het slechtste van menselijke data, en juist daarom is doordachte menselijke begeleiding essentieel.
We zijn vaker bang dan gekwetst; en we lijden meer in verbeelding dan in werkelijkheid. — Seneca
Ethiek en Wetgeving: de Menselijke Hand aan het Stuur
Naarmate AI zich blijft ontwikkelen, moet ook het kader waarbinnen AI zich ontwikkelt, veranderen. Ethiek en wetgeving vormen geen obstakels voor innovatie – ze vormen de noodzakelijke basis.
We hebben duidelijke regels nodig over dataprivacy, intellectueel eigendom, desinformatie en AI-transparantie. Ethische AI-ontwikkeling vereist klaarheid over wiens werk wordt gebruikt voor training – en de mogelijkheid om zich af te melden. Gebruikers moeten weten wanneer ze interactie hebben met door AI gegenereerde content. En bovenal moeten systemen worden ontworpen met waarborgen die de menselijke waardigheid respecteren en geen schadelijke vooroordelen in stand houden.
In heel Europa en daarbuiten worden stappen gezet – zoals de EU AI Act – om verantwoorde ontwikkeling te waarborgen. Deze initiatieven verdienen steun, maar vereisen ook publieke bewustwording en kritische betrokkenheid. AI mag nooit een speelbal van techgiganten worden, noch een black box van onzichtbare invloed. AI moet begrijpelijk, verantwoord en in lijn met de mensenrechten zijn.
Dat is geen beperking. Dat is een verantwoordelijkheid. En dat is wat vooruitgang onderscheidt van macht zonder zingeving. En denk ook aan de woorden van Plato: "De prijs voor apathie ten opzichte van publieke zaken is dat je geregeerd wordt door foute mensen."
Historische Echo's: AI in de Voetsporen van andere (r)Evoluties
AI lijkt misschien zonder voorgaande, maar de ontwikkeling ervan doet denken aan eerdere transformaties die ooit net zo disruptief leken. Van de drukpers tot de industriële machine, van elektriciteit tot het internet: elke revolutie bracht angst en bewondering, verlies en bevrijding met zich mee.
Hieronder volgt een korte reis door deze keerpunten in de geschiedenis en hoe ze ons helpen de (r)evolutie van AI beter te begrijpen.
1. De Drukpers
Net als AI vandaag de dag gaf de drukpers van Gutenberg macht aan individuen en bedreigde ze machthebbers. Het veroorzaakte een explosie van creativiteit – en bezorgdheid over desinformatie.
2. De industriële revolutie
Mechanisatie verdrong traditionele banen, maar bracht ook moderne economieën voort. De Luddieten hadden geen ongelijk om ontwrichting te vrezen – alleen ongelijk om het daarbij te laten.
3. De elektrische revolutie
Elektriciteit heeft onze manier van leven, werken en communiceren veranderd. Het heeft ook geleid tot angst voor een te grote afhankelijkheid van onzichtbare krachten – net zoals AI nu ons vertrouwen in onzichtbare algoritmen ter discussie stelt.
4. De digitale revolutie
Het internet democratiseerde kennis en verbond de wereld, maar versplinterde ook ons gevoel van waarheid en identiteit. AI bouwt nu voort op die erfenis: sneller, diepgaander en meer verweven met het dagelijks leven.
5. Het AI-tijdperk
Wat AI uniek maakt, is de snelheid, schaal en reikwijdte ervan. Het schrijft, ziet, stelt samen, diagnosticeert en voorspelt. Het breidt niet alleen onze spieren of ons geheugen uit – het bootst onze geest na.
En dat is precies waarom ethiek, wetgeving en het menselijk doel zo belangrijk zijn.
De geschiedenis herhaalt zich niet, maar rijmt vaak. — Toegeschreven aan Mark Twain
🧭 Waar we vanaf hier heen gaan
Met AI stappen we niet van de kaart – we tekenen de volgende laag. We kunnen ervoor kiezen om het te benaderen zoals eerdere revoluties: met angst en verzet, of met moed, reflectie en begeleiding. De toekomst is niet onvermijdelijk. Ze is intentioneel. En de vraag is niet wat er van AI zal worden, maar wat voor soort mensen we zullen kiezen om ze vorm te geven?
Een Uitnodiging, geen Bedreiging
Ik gebruik AI niet omdat ik het perfect vind. Ik gebruik het omdat het me helpt dingen te doen die ik anders niet alleen zou kunnen. Omdat het een hulpmiddel is dat waardigheid, schoonheid en expressie weer binnen mijn bereik brengt. Omdat het iets zo heiligs als de strijd voor genezing kan ondersteunen
AI kan van alles zijn: een potlood, een penseel, een spiegel, een vergrootglas. Zoals alle krachtige hulpmiddelen vraagt het ons om verantwoordelijkheid te nemen. Maar het nodigt ons ook uit tot een diepere creativiteit – een creativiteit die wordt versterkt, niet verzwakt, door de intelligentie die we delen met machines. Maar ja, ik ben het ook volledig eens met het volgende citaat:
Technologie is een nuttige dienaar, maar een gevaarlijke meester. — Christian Lous Lange
De toekomst is niet AI versus de mensheid. De toekomst is de mensheid met AI, geleid door doel en hart.
Bedankt voor het lezen. Je kunt mijn AI-kunstwerken hier bekijken en de ALS-zaak steunen. Voel je vrij om je gedachten te delen, man-made of door AI ondersteund.
Door Alain Verspecht
www.alainverspecht.com
“I don’t use AI because I think it’s perfect. I use it because it helps me do things I couldn’t otherwise do alone. Because it’s a tool that brings dignity, beauty, and expression back within my reach. Because it can support something as sacred as the fight for a cure.”
Mooi gezegd en ik denk dat wij amper kunnen bevatten wat AI voor u betekent, welke deuren het opent die anders, helaas, gesloten zouden blijven. Ik kijk naar en geniet dagelijks vol bewondering van uw “ai art”, in al zijn vormen… Dikke knuffel broere❤️
internet is voor en ook van iedereen
met AI vrees ik dat het gestuurd wordt door enkelen die alleen maar de waarden van geld kennen en niet de Natuurlijke Waarden respecteren… knuffel 🌷